اگر در محل مورد نظرتان می خواهید منهول نصب کنید و یا میخواهید در مورد آن اطلاعات کسب کرده و سپس به تهیه آن بپردازید، باید بگویم که بهترین جا اومدید و قراره توی این مطلب یک موضوع بسیار مهم رو براتون مشخص کنیم. تا آخر مطلب همراه ما باشید.
پیشگفتار
در کنار تمام توضیحات منتشر شده در رسانه های مختلف، اغلب اوقات مشتریان از ما می پرسند "چه زمانی مهم است که بازرسی منهول را انجام دهیم؟" بازرسی منهول باید در هوای مرطوب یا زمانی که سطح آب زیرزمینی در اوج است انجام شود. در حالت ایده آل، از ماه نوامبر تا مه بهترین زمان برای انجام بازرسی منهول برای تشخیص جریان ورودی و بررسی میزان نفوذ است. زیرا با ذوب برف و یخ در فوریه و مارس همراه با باران‌های شدید، شهرها و شهرک‌ها متوجه افزایش جریان در ایستگاه‌های زیزمینی و تأسیسات تصفیه فاضلاب خواهند شد. بنابراین
پنج تا از مهم ترین مواردی که باید در طول بازرسی منهول به آنها توجه کرد تا به کاهش صدمات و حذف پشتیبان های احتمالی کمک کرد
عبارتند از:
- مجرای ورود و خروج گاز ها در هنگام باران شدید
یکی از مهم ترین اجزای منهول که در بازرسی منهول باید رعایت شود، دودکش منهول است. منهول ها اغلب از بتن پیش ساخته، فایبرگلاس، پلی اتیلن، آجر، فلز و مواد اولیه دیگر ساخته می شوند و دارای محل ورود و خروج هوا را بعنوان تبادل گازها با هوای بیرون را شامل می شوند، به استثنای منهولی که از آجر ساخته شده است که در این موارد باید از یک دریچه منهول متناسب استفاده کرد که در حالت کلی پیشنهاد شرکت ناب زیست استفاده از منهول پلی اتیلن است. در طول هوای خشک، کارکرد دودکش ممکن است در وضعیت خوبی به نظر برسد. اما وقتی آب‌های زیرزمینی بالا می‌آیند یا باران‌های شدید رخ می‌دهد، ممکن است داستان کاملاً متفاوتی را شاهد باشیم که در این وضعیت تمامی نقاط ورود و خروج گازها بسته شده اند. پس دقت به این نکته در طراحی و نصب منهول، حرف اول است.
- تحمل ضربه در طول درجه بندی نهایی
داشتن یک بازرس ساختمانی در محل در هنگام نصب منهول همیشه ایده خوبی است. بعلاوه، یک بازرس ساخت و ساز آموزش دیده باید یک بازرسی نهایی را تکمیل کرده و قبل از اینکه شهرداری یا شرکت برق مسئولیت سیستم فاضلاب را بر عهده بگیرد، تمامی نکات مورد بررسی را چک کند. پس از ساخت، معمولاً یک پیوند نگهداری و بازرسی سه ساله وجود دارد که باید انجام شود، اما اغلب اوقات فراموش می شود و این بازررسی به طور کل از بین می رود. من بارها دیده‌ام که قاب و روکش‌ها به دلیل ضربه خوردن در حین درجه‌بندی نهایی، یا در نتیجه عدم علامت‌گذاری مناسب در زمین‌هایی که توسط ماشین‌آلات مزرعه به کار برده می‌شوند، دچار شکستگی می گردند. اگر این منهول ها در مناطقی که ارتفاع خاک و یا سطح اطراف پایین تر از منهول است واقع شوند، اتفاقاتی که قرار است رخ دهد به عبارتی فاجعه بار هستند. دلیل آن نیز این است که منهول ها به راحتی می توانند دچار شکستگی شوند، فلذا دهانه آن ها نباید بالاتر از سطح زمین باشد. در نتیجه در زمان نصب از یک متخصص کمک بگیرید.
- آیا به درستی نصب شده است؟
خیلی اوقات، من با منهول های فاضلاب بهداشتی مواجه می شوم که در طول ساخت و ساز به درستی کنار هم قرار نگرفته اند. اکثر شرکت‌ها و شهرداری‌ها مجموعه‌ای از طرح‌ها، مشخصات و جزئیاتی دارند که پیمانکاران باید در طول ساخت و ساز از آنها پیروی کنند. پیمانکاران باید نقشه های مسیر نصب خطوط زیرزمینی شهرداری و یا پروژه را تهیه کنند تا نشان دهند چه محصولی را در چه نقطه ای نصب می کنند. در بسیاری از موارد، به هر دلیلی جزئیات و یا مشخصات رعایت نمی شود که منجر به کارایی نهایی ضعیف می شود و شخص صاحب پروژه باید علاوه بر هزینه حذف منهول فعلی نصب شده و معیوب باید بار دیر اقدام به نموده و دوباره هزینه های نصب را متحمل شود.
اکنون که نکته طلایی بررسی این سیستم را مطالعه کردید، در نظر داریم تفاوت منهولهای پلی اتیلن (پلاستیکی) با منهولهای سنتی (بتنی) را برایتان بازگو کنیم.
منهولهای پلی اتیلنی دارای مزایای قابل توجهی نسبت به منهولهای سنتی هستند که از آن جمله می‌توان به موارد ذیل اشاره نمود:
۱- صرفه جویی هزینه‌های اجرا منهولهای پلی اتیلنی در مقایسه با منهولهای بتنی
۲- صرفه جویی در زمان و سهولت جاگذاری و نصب
۳- منهولهای پلی اتیلن مقاوم در برابر حلال‌ها و گازهای شیمیایی می‌باشند
۴- منهولهای پلی اتیلن نیاز به ماشین آلات سنگین در موقع اجرا ندارد
۵- منهولهای پلی اتیلن دارای عمر طولانی بهره برداری، مخصوصا در مناطق مرطوب می‌باشند
۶- سهولت در امر نگهداری با توجه به سطوح صاف و منظم در بدنه منهولهای پلی اتیلن
۷- آب بندی کامل شبکه و جلوگیری از ورود فاضلاب به آب‌های زیر زمینی و بالعکس به جهت آب بندی کامل منهولهای پلی اتیلنی
۸- امکان افزایش طول منهول پلی اتیلن حتی پس از اتمام پروژه.
و نیز:
1. با توجه به زلزله خیز بودن ایران این نوع منهول پلی اتیلنی به علت انعطاف پذیر بودن با حرکتهای کوچک زمین سازگار است و در نتیجه در اثر حرکتهای کوچک ترک نخورده و درزدار نمی‌شود در حالیکه منهول بتنی ترد و شکننده و در مقابل حرکات زمین غیر مقاوم می‌باشند.
۲. در منهول پلی اتیلنی ترانشه به آسانی در یک روز باز و بسته می‌شود و این به معنای جلوگیری از اتلاف وقت و کاهش زیاد در صرف هزینه‌است در حالیکه برای نصب منهول بتنی زمان و تجهیزات زیادی اعم از نیروهای انسانی و دستگاه‌های پر هزینه نیاز است که این به معنای اتلاف وقت و انرژی و هزینه فراوان است.
۳. منهول پلی اتیلنی سبک است و نصب و حمل و نقل آن به راحتی صورت می‌گیرد در ضمن از تجهیزات کمتری برای قرار دادن منهول در موقعیت مناسب استفاده می‌شود در حالیکه منهولهای بتنی سنگین هستند و نصبی دشوار دارند که این نصب مستلزم تجهیزات پر هزینه و پر دردسر است.
۴. سطوح کاملاً صاف منهول پلی اتیلنی مانع چسبیدن مواد به دیواره‌ها می‌شوند. این منهول در مقابل کثافات خشن ناشی از تخلیه‌های خانگی و تخلیه‌های صنعتی و... مقاوم است در حالیکه سطح منهول بتنی خش دار می‌شود بنابر این زباله‌های خانگی و صنعتی و... به دیواره‌ها می‌چسبند.
۵. اندازه استاندارد این منهول موجود می‌باشد بنابر این مصرف کننده می‌تواند طبق نیاز و بنا بر میزان تخلیه , خروجی را به راحتی تنظیم کند در حالیکه منهول بتنی بعد از ساخته شدن تغییر اندازه در ورودی‌ها و خروجی‌ها دشوار و یا با صرف هزینه و دقت بسیار انجام پذیر است.
۶. درون منهول پلی اتیلن، صیقلی و با رنگهای روشن است بنابراین با کمترین نور داخل آن قابل رویت است و نیازی به شرایط سخت برای روشنایی نیست در حالیکه داخل منهول بتنی خشن و بعد از مدتی تیره و لجن گیر می‌شود بنابراین داخل شدن به آن و ایجاد شرایط مناسب دشوار است.
7. در منهول پلی اتیلنی طراحی نردبانها توسط استاندارد OSHA (اداره ایمنی و بهداشت شغلی امریکا) صورت می‌گیرد که طبق این طراحی نردبان بر ای سال‌ها بدون عیب کار می‌کند و سالم می‌ماند در حالیکه در منهول بتنی نردبانهای فلزی سطحی سخت دارند که صورت برخورد نفر احتمال آسیب رساندن به وی را دارند.
8. مواد چسبنده اسیدی (leachate)در سیستم دفن زباله واکنشی با منهول پلی اتیلنی نمی‌دهند در حالیکه در منهول بتنی مواد دارای خاصیت اسیدی به فلزات و بتن حمله کرده و آنها را تخریب می‌کند.
9. HDPE پلی اتیلن با دانسیته بالا) در بیشتر اسیدها و بازهای رقیق بی اثر است. در واقع یک بازه گسترده از مقاومت شیمیایی با اسیدها و بازها و بسیاری از ترکیبات آلی نشان می‌دهد. با توجه به این که برخورد با این گون مواد در منهول امری اجتناب ناپذیر است این مورد از ویژگیهای عالی منهول پلی اتیلن است. مثلاً در فاضلابها با اسید سولفوریک و سولفید هیدروژن واکنش شیمیایی نمی‌دهد و leak- free بدون نشتی باقی می‌ماند در حالیکه منهول بتنی در برابر اسیدها و بازها مقاومت شیمیایی زیادی ندارند و پس از مدتی خورده می‌شوند. مثلاً در فاضلابها سولفید هیدروژن به اسید سولفوریک تبدیل می‌شود که منجر به ترک بتن و ایجاد ترک می‌شود.
10. این سیستم leak-free در پلی اتیلن به معنای آلودگی کم محیط و هزینه کمتر(به دلیل به کار نگرفتن نیروی انسانی و ماشین آلات و تاسیسات شیمیایی که همگی پر هزینه و وقت گیر است) می‌باشد که از نظر کمک به حفظ محیط زیست نسبت به منهولهای بتنی ارجحیت دارد.
۱۱. پلی اتیلن ۱۰۰% قابلیت بازیافت دارد و در صورت استهلاک می‌توان آنرا بازیافت کرد.
۱۲. هنگامی که تحت فشار قرار بگیرند، منهولهای پلی اتیلن برخلاف منهوئال‌های بتنی، به جای شکستن، خم می‌شوند و انعطاف پذیرند.
روش نصب منهولهای پلی اتیلنی
بی شک مهمترین موضوع پس از خرید و تهیه یک محصول، نحوه استفاده و بهره برداری از آن است، فلذا دفترچه های راهنمای نصب و پیشنهادات سازنده خود را کنار نذارید
از نظر تحمل بارهای وارده به منهول‌ها مانند بارهای شعاعی و محوری (Downdrag) و نیز بارهای ترافیکی، تفاوتهایی بین منهولهای بتنی و پلی اتیلنی وجود دارد و اساسا سازه پلی اتیلنی به تنهایی نمی‌تواند بارهای سنگین بیش از حد طراحی خود را تحمل نماید، لذا ترکیبی از این دو سازه در اجرای منهولهای پلی اتیلنی بکار می‌رود.
بر اساس استاندارد 1759ASTM به جای بتن از خاک Class І که حدود ۳۰ سانتی متر در گرداگرد منهول قرار می‌گیرد و حداقل ۹۵% کوبیده (Compact) می‌گردد نیز می‌توان استفاده نمود ولی در عمل بهتر است برای منهولهای کوتاه تر و مکان هائی که بارهای ترافیکی سنگین وجود ندارد اینکار را انجام داد. اما در هر دو صورت حتماً می‌بایستی از یک دال بتنی مسلح که حدود ۲۰ سانتی متر ضخامت داشته باشد استفاده نمود که قطعاً دریچه منهول نیز برروی این دال قرار می‌گیرد. در صورتیکه جهت پرکردن اطراف منهولهای پلی اتیلنی (Backfill) بخواهیم از بتن استفاده کنیم بایستی گود برداری را زیاد باز ننماییم و حدود ۱۵ سانتی متر در اطراف منهول را با بتن حدود ۲۰۰ بدون نیاز به میلگرد پر نمائیم. این دیواره بتنی به همراه دیواره پلی اتیلنی منهول با هم توانایی تحمل بارهای وارده خصوصاً بارهای ترافیکی را خواهند داشت.
توجه: برای کسب اطلاعات بیشتر با کارشناسان شرکت سازآب تماس بگیرید.